Η περιοχή μας
Δήμος Ευρώτα
Ο Δήμος Ευρώτα συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης από τη συνένωση των Δήμων Έλους, Κροκεών, Σκάλας, Νιάτων και Γερονθρών. Η έκταση του νέου Δήμου είναι 654,3 τ.χλμ και ο πληθυσμός του 19.803 κάτοικοι, σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Έδρα του Δήμου ορίστηκε η Σκάλα.
Η οικονομία του Δήμου βασίζεται κυρίως στη γεωργία. Ως εκ τούτου η παραγωγή στηρίζεται στην καλλιέργεια ελιάς, εσπεριδοειδών και κηπευτικών. Η περιοχή της Σκάλας, είναι η κύρια πηγή παραγωγής πορτοκαλιών Βαλέντσια στην Ελλάδα. Στην περιοχή της Γλυκόβρυσης , υπάρχουν καλλιέργειες σε θερμοκήπια με κηπευτικά εκτός εποχής. Γνωστή για την παραγωγή κρασιού, είναι η περιοχή της Γράμμουσας. Ο Δήμος παρουσιάζει μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων που ασχολούνται με την επεξεργασία και τυποποίηση όλων των παραπάνω αγροτικών προϊόντων.
Τη Δημοτική Ενότητα Έλους αποτελούν οι κοινότητες Βλαχιώτη, Γλυκόβρυσης, Έλους, Αστερίου, Μυρτιάς και Γουβών και Αγίου Ιωάννη, με έδρα το Βλαχιώτη.
Η Δημοτική Ενότητα, έχει ως έμβλημα την κεφαλή της Θεάς Δήμητρας, της θεάς της Γεωργίας και της Γονιμότητας. Βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Νομού, στα βόρεια παράλια του Λακωνικού κόλπου. Αποτελείται από επτά δημοτικά διαμερίσματα και έχει συνολικό πληθυσμό περίπου 6.500 κατοίκους.
Ιστορική Αναδρομή
Ο Όμηρος αναφέρει το Έλος στον κατάλογο των Λακεδαιμονίων. Κατά τον Παυσανία το Έλος εμφανίζεται ως επίνειο των Αμυκλών και όλης της πεδιάδας του Ευρώτα. Με την πάροδο των αιώνων οι προσχώσεις αχρήστευσαν το λιμάνι του και φυσικό ήταν να επέλθει η παρακμή του.
Την πόλη του Έλους, κατά την αρχαιότητα την είχε λεηλατήσει ο στρατηγός Νικίας (424 π.Χ), καθώς και ο Επαμεινώνδας μετά τη μάχη των Λεύκτρων. Ο Στράβωνας αναφέρει το Έλος σαν βαλτώδη τόπο και σε παρακμή την πόλη. Σύμφωνα με τους Άγγλους ερευνητές, η πόλη τοποθετείται 5 χιλιόμετρα δυτικά της Σκάλας, κοντά στον Άγιο Στέφανο.
Το 1963 βρέθηκαν, πρωτοελλαδική κεραμική καθώς και μυκηναϊκοί τάφοι παιδιών και ηλικιωμένων ανθρώπων, μία ταφή σε πιθάρι και κρατήρας της Β΄ περιόδου της Μυκηναϊκής εποχής, γύρω στο 1200 π.Χ.
Το Έλος κτίστηκε από το νεότερο γιο του Περσέα, Έλιον και το υπέταξαν οι Δωριείς με πολιορκία. Οι κάτοικοι του έγιναν οι πρώτοι δούλοι του «Κοινού των Λακεδαιμονίων» και ονομάστηκαν είλωτες όπως και πραγματικά ήταν. Κατά την παράδοση από το Έλος έφερναν στο ελευσίνιο ένα ξόανο της κόρης της Δήμητρας. Το ελευσίνιο ήταν κοντά στην τοποθεσία Λαπίθαιο και το όνομα του είχε πάρει από κάποιο ντόπιο κάτοικο Λαπίθη και βρίσκεται νότια των Καλυβίων Σοχάς.
Τη σημερινή ονομασία την έχει πάρει από το γιο του Περσέα, Έλιον.
Λίγα λόγια για το Βλαχιώτη
Η ίδρυση του ανάγεται στους Βυζαντινούς χρόνους και την ονομασία του την οφείλει στον ομώνυμο βυζαντινό χωροδεσπότη Βλαχιώτη. Η θέση του ήταν το σημερινό Παλιοβλαχιώτη και το διάλεξαν οι κάτοικοι διότι ήταν πλεονεκτική :
Α) Είχε άφθονα νερά
Β) Από εκεί περνούσε η κεντρική οδός Σπάρτης ? Μονεμβασιάς, μέσω Γράμμουσας? Μυρτιάς.
Γ) Ήταν μακριά από την πεδιάδα όπου ενδημούσε η ελονοσία.
Ο οικισμός δέχθηκε τον εποικισμό των Αλβανών, όπως δείχνουν τα τοπωνύμια ταβέρνιζα, ντούκιζα, μπάλκιζα. Το 1825 κάηκε από τον Ιμπραήμ. Πέντε ντόπιοι, οι οποίοι δεν πρόλαβαν να φύγουν και να κρυφτούν στα ορεινά συνελήφθηκαν αιχμάλωτοι. Στους νότιους πρόποδες του λόφου του Προφήτη Ηλία υπήρχε το ονομαστό βυζαντινό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου.
